Uzmanlardan Santorini Yanardağı çıkışı: ‘1600’lerdeki gibi patlarsa…’

Ege Üniversitesi’nden akademisyenler, Santorini Yanardağı’nda mümkün bir patlamanın tesirlerine ait değerlendirmede bulundu.

Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Nezih Aytaçlar, Santorini’de geçmişte yaşanan büyük patlamanın bölgedeki tesirlerine dikkat çekti.

“TSUNAMİ TESİRLERİ URLA SAHİLİNDE”

Aytaçlar, Santorini Yanardağı’nın 3650 yıl evvel patladığını belirterek, şunları söyledi:

“Ada yuvarlak bir biçime sahipken, patlama sonucunda dörtte üçü yok olmuş ve günümüzdeki C halini almıştır. Bir dizi tsunami olduğunu biliyoruz. Bizim tespit edebildiğimiz izlerden bir tanesi Çeşme’de Bağlararası Höyüğü’nde bulunan tsunami kalıntılarıdır. Urla kıyısının güneyinde kalan kıyıların tümünde bu tsunaminin tesirlerinin olduğunu kestirim ediyoruz.

“1600’LERDEKİ ÜZERE BİR PATLAMA OLURSA…”

M.Ö. 1600’lerde oluşan eski patlama sırasında, kutuplardaki buzullaşmalar artış gösteriyordu. Hatta Kanada’daki sekoya ağaçlarının halkaları daralıyor, bu da o ağaçların birkaç yıl boyunca nizamlı güneş ışığı göremedikleri manasına geliyor. Patlama sonucunda bir grup sülfürler açığa çıkıyor ve bu sülfür yağmurla sülfürik asit olarak yeryüzüne iniyor, bu da tarımı mahvediyor.

M.Ö.1600’lerde olan patlamaya emsal bir patlama olursa, öbür önemli tehlike iklimsel kriz olur. Bu patlama, önemli bir iklimsel değişikliğe yol açar ve bu sadece Türkiye için değil, dünya için tehlike yaratır.”

EGE KIYILARINDA SANTORİNİ PATLAMASI İZLERİ

Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı Fiziki Coğrafya Anabilim Kısmı Doktor Öğretim Üyesi Aylin Karadaş ise büyük volkanik patlamaların uzun müddetli atmosferik tesirlerine dikkat çekti.

Karadaş, şiddetli bir patlamada atmosfere yayılan küllerin uzun yıllar havada asılı kalabildiğini belirterek, şöyle konuştu:

“Güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını engelleyerek sıcaklıkların düşmesine yol açıyor. Santorini’nin geçmişte emsal bir patlama yaşadığını biliyoruz. Ege kıyılarında yaptığımız sondaj çalışmalarında, alüvyal sedimanlar ortasında Santorini’nin eski patlamalarına ilişkin küllerine rastladık.

Magma 5 kilometre kadar derinde aktiflik gösteriyor. Şiddetli bir volkanik patlamanın gerçekleşmesi için magmanın yüzeye yanlışsız yükselmesi gerekmekte.”