26 Nisan 2025

Trump’ın açıkladığı tarifeye bir de bu açıdan bakın

#image_title

ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı yeni vergi siyasetiyle, Uzak Doğu ülkelerine yüzde 46'ya varan vergi uygulanacakken, bu oran Türkiye için yüzde 10 oldu. Pekala, en avantajlı segmentte bulunan Türkiye için bu durum ne demek? Çelikteki vergi oranı değişecek mi, ek vergi gelecek mi?

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’da kendilerine mal satan ülkelere uygulayacakları gümrük vergilerini açıkladı. Trump’ın açıklamasına nazaran Vietnam’a yüzde 46, Çin’e yüzde 34, Japonya’ya yüzde 24, AB ülkelerine ise yüzde 20, Türkiye’ye ise en düşük olan yüzde 10 oranında tarife uygulanacağı görüldü. Bu yeni vergi oranının Türkiye’ye tesirlerini kaleme alan Hürriyet müellifi Sefer Levent, Uzak Doğu ülkelerinde iş gücünün Türkiye’ye kayabileceğini söz ederek şunları kaydetti;

“ABD ile Türkiye halihazırda karşılıklı yüzde 10 gümrük tarifesi uyguluyordu. Kimi çevreler yüzde 10’luk yeni oranın, olan vergilere ek olacağını savunurken (10 puanlık artış daha) bazıları yeni tarifenin bir değişikliğe neden olmayacağını ileri sürdü.

Ancak temelde mevzuyu şöyle özetlemem sanırım yanlış olmaz: ABD’nin Türkiye için açıkladığı yüzde 10’luk tarifenin yeni tarafı ‘asgari’ olması. Yani daha evvel yüzde 10’dan düşük tarife uygulanan mallara da artık yüzde 10’luk tarife uygulanacak. Yüzde 10’luk tarifeye tabi mallarda bir değişiklik olmayacak.

ABD’nin Türkiye’den çelik eserleri ithalatı, halihazırda yüzde 25 oranında gümrük vergisine tabi. Bu oranda da bir değişiklik olmayacak. Yani temelde Türkiye için çok radikal bir değişiklik kelam konusu değil.

Yeni vergi tarifelerini düşünürsek Türkiye’nin rekabet ettiği ülkeler artık ABD’ye daha değerliye mal satmak zorunda kalacak. Bu durum Türkiye için bir avantaj olabilir. Türkiye’nin avantajlı pozisyona gelmesiyle Çin ve başka Uzak Doğu ülkelerinde üretim yapan markaların Türkiye üretimini de artık düşünebileceğini söyleyebiliriz.

KARŞI CEPHE NASIL ETKİLENİR?

ABD’nin Avrupa Birliği’ne, Japonya, Çin, Vietnam üzere Uzak Doğu ülkelerine uygulayacağı yeni gümrük tarifeleri istikrarları çok değiştirecek. ABD’ye ihracat yapan bu ülkelerin maliyetlerinin artacağına, ihracatlarının gerileyeceğine kuşku yok. En büyük endişe ise enflasyon. ABD’den her ne kadar ‘karşılık vermeyin’ uyarısı gelse de karşı cephe misillemeye hazırlanıyor. Birinci kurşun AB’den geldi.

Avrupa Birliği (AB) Komitesi Lideri Ursula von der Leyen, karşılıklı tarifelerin muazzam sonuçlar doğuracağına işaret ederek, “Küresel iktisat büyük ziyan görecek, belirsizlik artacak ve korumacılık daha fazla yükselecek. Bunun sonuçları dünya çapında milyonlarca insan için fecî olacak. Milyonlarca vatandaş daha yüksek market faturalarıyla karşı karşıya kalacak. İlaçlar ve ulaşım daha değerli olacak. Enflasyon artacak. Birebir vakitte, karşılık vermeye de hazırız. Çelik üzerindeki tarifelere cevap olarak birinci karşı tedbir paketini zati tamamlıyoruz. Artık, müzakereler başarısız olursa çıkarlarımızı ve işletmelerimizi korumak için daha fazla karşı tedbir almaya hazırlanıyoruz” diye konuştu.

Ursula von der Leyen’den uzunca bir alıntı yaptım ancak sanırım karşı cephedeki durumu net bir formda ortaya koydu. Japonya, Çin, Vietnam ve dünyanın dört bir tarafından gelen emsal yansılar ticaret savaşında işlerin kızışacağını net bir formda gösteriyor”