İş Bankası Başkanı Bali: Zengin olmadan yaşlanırsak, felaket senaryosu olur

Kütahya Porselen’in “Yükselen Yıldızlar” ödül merasimine konuk olan Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu Lideri Adnan Bali, merasim öncesi iştirakçilere hitaben yaptığı konuşmasında deneyimlerini anlatarak, gençlere tavsiyelerde bulundu.

Türkiye’nin jeostratejik pozisyonuyla 3-4 saatlik uçuş diliminde, etrafında 1,3 milyar nüfus, 30 trilyon dolar gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) gelir ve 10 trilyon dolardan fazla ticaret hacmine sahip bir pazarın en değerli yerinde bulunduğuna işaret eden Bali, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yani pazarın en kıymetli yerinde dükkanımız var. Kendi trafiği yetiyor. O nedenle bu ülkeye hiçbir şey olmaz. Enerjinin, bilginin, fiziki üretimin ve bunlarla bitişik finansın merkezi olabilecektir. 120 ülkenin üzerinde, 340’ın üzerinde destinasyonu olan THY, bunun en değerli örneğidir. İşlerimiz açısından, bu umutla geleceği bakmalıyız. Bununla birlikte 2030-2050 arasında çok süratli yaşlanacak bir ülkeyiz. Ondan önce zenginleşmeliyiz. Varlıklı olmadan yaşlanırsak şayet, felaket senaryosu olur. 20 bin doların üzerinde bir geliri bu ülke, 2030’a kadar mutlaka fakat kesinlikle elde etmelidir. O hukuk, demokrasi, refah getirir.”

“PLAZALARDA EXCELLERE GÖMÜLEREK BAŞARILI OLUNMAZ”

Kendisinin 1986 yılında ODTÜ İktisat Kısmından mezun olduğunu, İş Bankası’nda şimdiki ismiyle Hazine Müdürlüğü, daha sonra Şişli ve Galata şube müdürlüklerinde vazife aldığına işaret eden Bali, “Anadolu’nun bir çok yerinde firmaları yerinde tanıdım. Birinci genel müdür olduğunda önüme gelen kredi belgelerinin en az yüzde 60-70’inin, üretimlerini gördüğüm, sahiplerini, sermayedarlarını ve profesyonellerini tanıdığım evraklardı bunlar. Zira mutfağına hakim olamadığımız bir işi yönetemezsiniz. Onun için kulelerde, plazalarda Excellere gömülerek, artık yapay zeka, chatGPT ile vesaire çözemezsiniz bu işleri. Beşere dokunmayan sayılara dokunamaz. Alandan kopuk bir iş insanı, yönetici asla ve asla başarılı olamaz. Konformist bir imaj verip, onu da güya kamufle ettiğinizi sanırsanız çalışkan insanları kaybedersiniz. Çalışmaya niyeti olmayanlar da meşrulaşırlar. O nedenle örnek olmak, onu da içtenlikle yapmalısınız” tabirlerini kullandı.

“FARK BEKLENTİSİ OLANLARIN ‘HAYAT FARK’ VURMASI LAZIM”

İş Bankası’nın ayırt edici karakteristiklerinden birinin de kurumsallık ve devamlılık olduğunun altını çizen Adnan Bali, “Her bir pozisyonumuz için birinden birini seçmeye kıyamayacağınız kadar değerli en az üç adayımız var” dedi. Bali, bir işin hangi yüzdeyle nasıl gittiğini de kayıt altına aldıklarını söyledi. Başarıda ise “dozunda” bir mahcubiyet duygusu olması gerektiğini düşündüğünü lisana getiren Adnan Bali, kelamlarını şöyle sürdürdü: “O olmazsa bir işi farklı yapma çabası de olmaz. ‘Öyle de olur bu türlü de olur’ vardır zihninde. Halbuki mahcubiyet duygusu çok değerlidir. İkinci sıradanlığa razı olamama.

Çan eğrisinin ortasında kümelenen bir çoğunluk vardır, ‘birbirinden ayırt edilemezler çoğunluğu’ derim ben oraya. Pekala bir birinden ayırt edilemezler çoğunluğunda yer alıp, hayattan nasıl bir fark beklentisine sahip olunur? Hayatta fark bir beklenti olan kişini, hayata bir fark vurması lazım. Onun için de ayrıyeten çalışacak, sıradanlığa razı olmayacak. Eşleniklerinden fark duyuyorsan da kimseden bir şeyi talep etmen gerekmeyecek esasen. Ben daima bu türlü baktım, amaç değil süreç odaklıyım. Çalışmak, çok çalışmak, üşenmemek ve ertelememek. Ben tembelliği kovma disiplini diyorum buna.”

“ŞİMDİKİ JENERASYON ÇOK ACELECİ”

Şu anda X, Y, Z nesli diye anlatılan kuşakta, her şeyi çabucak ve zahmetsizce isteme, çabuk sonuç alma eğilimi, gördüğünü lisana getiren Bali, kıvrak zekalarına da çok güvendiklerini belirtti. Bir iş görüşmesine de değinen Bali, şöyle anlattı: “Bir genç, mülakatta en kısa ne kadar müddette genel müdür yardımcısı olunur?” Diye sordu. Bankaya girmemiş, kendisinden evvel girenler ve sonra gireceklere dair hiçbir fikri yok, lakin 20 bin kişinin üzerinde çalışanın olduğu bir kurumda, 9 yıl ya da daha kısa müddette birinci 10’a girmeyi hedefliyor. Bu türlü bir sabırsız durum var. Ben biraz ebeveynler, öğretmenler, öğrenci değil veli odaklı okullar sayesinde bu türlü ders çalışmadan yüksek puan almayı kendi hakları gören bir kuşak yarattığımızı düşünüyorum. Ben hayatın, zekilerden çok disiplinli olanları ödüllendirdiğini düşünüyorum.” Bali, bir hayat prensibi olarak, izaha muhtaç olanı yapmamak diye bir prensibi olduğunu belirterek, gençlere, “Çünkü izah etmeyi gerektiren her şey kesinlikle bir mayınlı arazi. Bir riskli alana işaret ediyor. Lakin bir şeyi yapmaman izah gerektiriyorsa onu yap” teklifinde bulundu.

“GİDERİ VE GELİRİ MUĞLAK İŞLERE GİRMEYİN”

Aile anayasasının son derece değerli olduğunu lisana getiren Bali, muhataplarla nakdî konulardaki ayrıntıların açıkça zamana bırakmadan konuşmanın çok değerli olduğunu lisana getirerek, “Onun için herkesin en açık formda netleşmesi gerekir. İsmi konmamış bilinmeyen alacaklar, kapalı borçlanmalar zihinlerde yaratılmamalı. İş hayatında kurumsallığın, sürdürülebilirliğin en değerli evresi budur bence. Masrafı mutlak, geliri muğlak işlere girmeyin. Zira mutlaka ihtimaller sizin aleyhinize çalışacaktır. Hayatta majör hata yapmayacaksınız, iki, birebir hatayı bir daha yapmayacaksınız” teklifinde bulundu.

“VATANDAŞIN SİCİLİ BOZULUYOR”

Adnan Bali, iş dünyasında taahhütlere, yükümlülüklere bağlı olunması gerektiğinin altını çizdi. Bali, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Mesela iş dünyasında görüyorum, borçlarını şirketler üzerinden ödemeyenler işadamı olarak gezmeye devam edebiliyorlar. Şahısların servetlerine, ailelerin servetlerine hiçbir şey olmuyor. Fakat bir vatandaşın üç kuruşluk kredi kartı borcunu ödeyemediğinde sicili bozuluyor da sizinki niçin bozulmuyor?

Ben bir ortaokul çocuğuydum babamın bir hatır senedinin kazara protesto olması nedeniyle nasıl gözyaşı döktüğünü biliyorum. Hele üçüncü, dördüncü kuşaklara baktığınızda, büsbütün iş adamcılığı, yani iş adamlığı değil… Mesai yok, alanla, çalışanla, paydaşlarla temas yok, şuraya (yakaya) renkli mendilini takacak, ilgili ilgisiz platformlarda bulunacak, iş adamlığı bu. Bugün bunun geleceğe dönük paha yaratmaya devam edebileceğini asla düşünmüyorum. Hukuk, liyakat, adalet, eşitlik, ehliyet deniyor, lakin unsurlar bütünlüğünü söylemek değil, hayatımıza geçirmek ve uygulamak değerli.”