Doğu Perinçek pantolonun hikayesini anlattı: Mahkemelerde giyerim

21 Şubat 1973’te Bora Gözen ve sekiz arkadaşı, Nahr El Bared kampına yönelik İsrail baskınında hayatlarını kaybetti. Aydınlık gazetesi, “Toprağın üstünde de altında da biriz” başlığıyla manşetinden o devrimcileri andı.

Gazete, Vatan Partisi Genel Lideri Doğu Perinçek’in 2024 yılında piyasaya çıkan “Filistin Cephemiz” kitabında İsrail akınlarında hayatlarını kaybeden 68 jenerasyonunun önde gelen devrimcilerini anlattığı satırlara yer verdi. İşte o yazı:

68 Gençlik Başkanı ve Türk Solu Yazıişleri Müdürü Bora Gözen, 1960’lı yılların devrimci yükselişi içinde beliren gerçek bir öncüdür. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi öğrencisi olarak gençlik hareketinin ön saflarında yer aldı. Genç yaşına karşın, olgunluğu ve niyet birikimiyle proleter devrimci hareketin başkan takımları içinde vazife yaptı. Türk Solu mecmuasının Yazıişleri Müdürü idi. Derginin bütün sorumluluğu omuzlarındaydı. Her şeyden evvel ideolojik ve siyasal rotanın başında, dümendeydi. Bazen savcılık ve mahkeme kapılarında, mecmuanın sorumlu müdürü, bazen odacısı, iki saat sonra hamalı, sonraki gün muharriri, derken bekçisi olarak görebilirdiniz onu. Bora, nitelikli devrimci liderlerde rastlanan özelliği taşıyordu, öncelikle bir ihtilal çalışanıydı. Hayatını personel sınıfının ihtilal davasıyla birleştirmişti. Boş vakitlerin devrimcisi değil, gerçek manasıyla öncü müfrezenin insanıydı, örnek bir profesyonel devrimciydi.

MDD’Yİ BİRİNCİ SAVUNANLARDAN

Gençlik içinden Türkiye Emekçi Partisi’ne üye olan birinci takımlar ortasındaydı. Hatırladığıma nazaran, Şişli İlçesi üyesiydi. TİP içinde Ulusal Demokratik Devrim-Sosyalist İhtilal saflaşmasında, en başından açık ve kararlı bir tutum aldı. Genç Bora’nın yaşıyla ölçülemeyen siyasal olgunluğu ve küçük hesaplara düşmeyen devrimciliği, birinci kıymetli ideolojik imtihanda kendisini göstermişti. Ulusal Demokratik İhtilal’i savunmak, Türkiye tabanına basmanın, öbür deyişle Tarihi Materyalizmin gereğiydi. Önündeki devrimci kademede yanılan devrimci, şayet bu yanlışını düzeltmezse, pratikte devrimcilik yapamayacağı ve teoride idealizme saplanacağı için, devrimci kalamazdı ve gerçekten kalamamıştır. Bora, yanlışsız devrimci tavrın birinci örneklerinden birini vererek, Türkiye sosyalist hareketinin ülke gerçeğiyle birleşmesine katkıda bulundu. Bu özellikleriyle o vakit Mihri Belli’nin önderliğindeki Proleter Devrimci Hareketin yönetici çekirdeği içinde yer aldı.

AKINTIYA GÖĞÜS GERENLERİN ÖNÜNDE

1969 yılları ortalarından itibaren gençlik uğraşı içinde bireyci terör ve maceracılık eğilimi baş gösterince, Bora, tekrar akıntıya birinci göğüs gerenlerden oldu. Deniz Gezmişlerle Sultanahmet Cezaevi’nde mahpus yatmıştı. Gençlik başkanları içinde saygınlığı vardı. Herkesi yönetim eden bir pozisyonda durabilirdi. O denli yapamazdı. Zira O’nun için her işin başı, yanlışsız çizgide ihtilale ilerlemekti. Kişisel maceracılığa yönelen arkadaşlarını uyarmak için elinden geleni yaptı. Yeniden o vakit genç takımlar ortasında, Mihri Belli’nin maceracı eğilimleri okşayan tavrına karşı açık ve başı dik hal alan birkaç arkadaştan biriydi.

İŞÇİ HAREKETİNİN BAŞINDA

O’nu vaktin başka genç devrimcilerinden ayıran pratik, işçi kitlelerle birleşmek, işçileri kazanmak ve çabaya sevk etmekti. 68 gençliğinin az sayıda başkanı, bu vazifeye sarılmıştır. Lafta herkes, emekçiyle köylüyle birleşmekten yanaydı. Fakat hayatını bu vazifeye adayanlar çok az sayıdaydı.

Bora, Türk Solu dergisi içindeki tartışmalarda ve pratikte, daima işçilere yönelmekten yana olmuştur. Sungurlar Kazan Fabrikası çalışanlarıyla oturmuş sohbet ederken çekilen resmi, Bora’nın hayatının gerçek fotoğrafıdır. Grev yapan, direnen fabrikalarda gecelemiş, önderlik ettiği mecmuada personel hareketine kılavuzluk etmeyi temel almıştı.

1970 yılı güzünde İstanbul Eyüp’teki Sungurlar Kazan Fabrikası grevine gitmişti. Polis, devrimcilerin fabrikaya girmesini önlemek için birçok tedbirler almış. Ancak Bora ile dört arkadaşımız çalışanların verdikleri tulumları giyip fabrikaya girmişlerdi. Polis şiddet uyguladı. Çalışanlar direndi. Orada Bora’nın nasıl kararlı bir tutum aldığını, gerçek bir emek devrimcisi duruşuyla örnek olduğunu personellerden öğrendik. O, Sungurlar çabasını bize bütün detayıyla anlatmış, lakin kendisinden tek cümleyle bile kelam etmemişti. Alçakgönüllülüğü bir gösteriş haline getirmezdi.

KÖYLÜ MÜCADELESİNDE

12 Mart devrinde evvel İstanbul’da personel sınıfı içinde çalıştı. Daha sonra Malatya’nın köylük bölgelerinde görevlendirildi. Orada çok ağır bir hastalık geçirdi, sarılık oldu, yataklara düştü, aylarca bitkin kaldı. Vefat tehlikesi geçirdi. Lakin bir devrimci için ana kucağından farksız olan köylü yığınlarının bağrından ayrılmayı düşünmedi. İstanbul’lara gelip hastanelerde tedavi olmak istemedi. Onu en çok sevindiren şu olmuştu: Hastalığını duyan bir köylü ana, uzak bir köyden ziyaretine geliyor. İki tane elma getiriyor. Bunu anlatırken gözleri umutla parlıyor, ışıl ışıl yanıyordu.

GELENEĞİN GENÇ ÖNCÜ KUŞAĞINDA PARTİ MİSYONU YAPTI

Bora Gözen, Şefik Hüsnü geleneğinin mirasçısı olan Reşat Fuat Baraner ve Mihri Muhakkak öderliğindeki gerçek TKP’nin genç jenerasyon liderlerindendi. Devrimcilik, hayatının özünü oluşturuyordu; öyleyse kendinden evvelki nesillerin birikimini alacaktı. Eski gayretlerden öğrenmek ve bir devrimci terbiyesi almak için özel bir efor gösterdi. Bora’nın örnek devrimci nitelikler kazanmasında bu tavrının çok tesiri olmuştur. Devrimci geçmişi inkar eden, eski jenerasyon devrimcilerin küçük gören hallerden daima uzak durmuştur. Her şeyi kendisiyle başlatan, kendini bilmezlerle çok uğraştı. Günün devrimci pratiğindeydi ve tarihin içinde mevzileniyordu.

VURUŞARAK VE SESSİZ SEDASIZ

Bora’nın mevti de hayatı üzere oldu. Onun çok uzak topraklarda sessiz sedasız şehit olması, derin manalar yüklüdür. Ve bu mevte, varolan sistem, devrimci süreci yapmıştır. Yani hâkim güçler, basın, medya, proleter devrimcinin vefatını sessizlikle geçiştirmiştir. Sistem güçleri, Boraları efsaneleştirmemiş, destanlaştırmamıştır. Zira Bora’nın kumaşı oburdu, partiliydi, öncü müfrezenin şehidiydi o. İşçilerin devrimcisiydi. Efsane haline getirilirse, makus örnek olurdu.

Bora, gerisinden ağıt yazılacak bir sınıfın değil, senfonilerle anlatılabilen bir sınıfın, partili devrimcisidir. Sınıfsız toplum davası için partili uğraş verenlere örnektir.

Unutuyordum. Yakalandığım vakit, üzerimde Bora’nın pantolonu, kazağı ve gömleği vardı. Kazak ve gömlek artık diğer arkadaşlarda. Pantolonu birçok vakit mahkemeye giderken giyerim. Ondan yadigâr kalan her şey, halkımıza, ihtilale ve proletarya hareketine bağlı kalmayı hatırlatıyor.

KERİM ÖZTÜRK KÖYLÜNÜN İNANCINI KAZANDI

Adana-Ceyhan Hamitbey köyünden orta halli bir köylünün çocuğuydu. 1949 doğumluydu. Şehit düştüğü vakit 24 yaşındaydı. A.Ü Hukuk Fakültesi’ndeyken Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu üyesiydi. Ceyhan’ın Akdam köyünde, ağaya karşı toprak gayretine katıldı. 12 Mart koşullarında İhtilalci Gençlik Birliği Ankara örgütünün kurulmasında misyon aldı ve başkanlığını yürüttü.

Babası Durmuş Öztürk: “Öğrencilik yıllarında hiç sınıfta kalmadı, zeki ve çalışkandı. Biz üzerine titrerdik, ailenin birinci çocuğuydu. İşe, tarlaya falan götürmek istemezdik. Ama kendisi çalışırdı, çalışmak isterdi. Çok mertti. Çocukken, daha beş altı yaşında tek başına ormana hayvanları getirmeye giderdi. Ciddiydi, güler yüzlüydü, tatlılığı vardı. Karşısındaki onu görünce severdi. Bize karşı uygundu. Karşı gelmek, kelam söylemek üzere durumları olmazdı. Bizim de ona berbat bir şeyimiz, baskımız olmazdı.

“Üniversiteye gittikten sonra yaz aylarında köye gelirdi. Gençlerle, köylülerle konuşurdu. Karşı görüşte olanlar bile severdi. Hapishaneden çıktıktan sonra derlerdi ki, ‘Kerim gelsin, senelerce tavan ortasında saklayalım.’ Halkın sevgi ve inancını kazanmıştı. Gelseydi, Ceyhan halkı onu saklardı, ele vermezdi. Sonradan duyduk o tarafa Filistin’e gitmiş. Oradakilere yardım için gitmiş. Ana, baba olarak inandığı davada gayret etmesine karışmadık. Haklı, gerçek bir yolda öldü.”

İLK ŞEHİT: İSMET DİŞBUDAK

Vatan Partisi’nin 1973 Şubat ayında Nahr El Bared Direnişi’nde şehit verdiği dokuz arkadaştan evvel, Filistin’e gidip dönen takımlardan İsmet Dişbudak, 30 Aralık 1971 günü Ankara Aşağı Ayrancı’da İsrail Büyükelçiliği önünde şehit oldu.

İstanbul Gazetecilik Yüksek Okulu öğrencisi olan İsmet Dişbudak’ın Filistin’deki ismi Kasım idi. İsmet Dişbudak, Filistin kampında disipliniyle, yetenekleriyle ve fedakârlığıyla öne çıkmıştı.

AHMET ÖZDEMİR EMEKÇİ HAREKETİNİN FEDAKÂR MİLİTANI

1946 yılında doğdu. Erzincan Kemaliyeli olan Özdemir, daha ilkokuldayken marangoz atölyelerinde çırak olarak çalışmaya başladı. İstanbul Üniversitesi’nde öğrenciyken Deniz Gezmiş, Cihan Alptekin ve öbür arkadaşlarıyla Devrimci Öğrenci Birliği’ni kurdu. 15-16 Haziran 1970 Büyük Personel aksiyonunda, Demir Döküm ve Singer işgallerinde etkin olarak yer aldı. 1970 yılında Vatan Partisi’nin (o zamanki ismiyle TİİKP) birinci üyeleri ortasında yer aldı.

Kardeşi Mehmet Özdemir: “Aramızdaki yaş farkına karşın, hiç bir vakit üzerimde ne baskı uygulamaya, ne de hâkimiyet kurmaya çalıştı. Beni her vakit kendisiyle bir tuttu. Çeşitli sıkıntıları kavramam için, beni sabırla ikna etmeye çalıştı. Halkın uğraşına katılmamda ve devrimci fikirleri, benimsememde tesiri büyük oldu

ŞÜKRÜ ÖKTÜ PROLETERYANIN HAMALI

Almanya’daki arkadaşı: “O’nu Almanya’ya geldiği 1972 yılı başlarında tanıdım. Türkiye’den gelir gelmez, ayağının tozuyla ve ardında sırt çantasıyla Personel Derneğine geldi. Sağlam ve sağlam devrimci kişiliğiyle kısa vakitte dernekteki arkadaşlarla kaynaşmasını bildi ve kendini sevdirdi.

“Sabahları kalkınca spor yapmayı aksatmaz, boş oturmaz, yerleri süpürür, derneğin her işine koşardı. Sadelikten ve alçak gönüllülükten ayrılmadı. Kendini bir halk hizmetkârı olarak gördü. Süpürgeyi ele almasından satışa götürülecek kitap bavullarını sırtlamasına kadar, yaptığı her işin ihtilal davasına hizmet ettiğini bilerek hareket etti. Şükrü, bunu, ‘Proletaryanın hamalı’ olmak diye tabir etti.”

ALİ KİRAZ ALMANYA’DA PERSONELLERİ ÖRGÜTLEDİ

1949 yılında Malatya Yeşilyurt’ta doğdu. Babası Demiryolları’nda işçiydi. Erkek Sanat Enstitüsü’nü bitirdikten sonra, hem çalışır hem okurum ümidiyle Almanya’ya gitti. Nürnberg’te Mann fabrikasında çalışırken, personelleri İşçi-Köylü gazetesi etrafında örgütledi, hak çabasına önderlik etti. Konstanz’da İhtilalci Gençlik Birliği’nin komitesini kurdu.

Kardeşi Abuzer Kiraz: “Malatya’da Sanat Okulunu bitirdikten sonra İstanbul’a gitmişti. Burada fabrikada personel olarak çalışarak geçimini sağlıyordu. Tıpkı vakitte Özel Mimarlık ve Mühendislik Yüksek Okuluna da kaydolmuştu. Lakin kısa bir mühlet sonra okula devam etmeyeceğini bildirdi. Sebebini bize yazdığı mektupta şöyle anlatıyordu: ‘Mezun olduktan sonra halkıma daha faydalı olacağıma inanmıyorum. Zira burada halka faydalı olsun diye bir şey öğretmiyorlar. Bu okulu kâr etmek ve bizleri sömürmek için açmışlar…’ Bize mektuplarında, oradaki çalışanların hayatını ve çalışma kaidelerini, nasıl sömürüldüklerini anlatıyordu. İşverenlerin emekçileri bir makine modülü üzere gördüklerini, yalnızca kâr getiren araç olarak kabul ettiklerini yazmıştı.”

CAFER TOPÇU KÖYLÜ OFİSİ YÖNETİCİSİ

Cafer Topçu, 1949 yılında Erzincan’ın Çayırlı ilçesinin Eşmepınar köyünde doğdu. İlköğrenimini Eşmepınar İlkokulu’nda 1960’ta tamamladı. Daha küçük yaşlarda, ağır işlerde çalışmaya başladı. 1962 yılında Ankara’da oturan akrabalarının yanına gitti ve Gülveren Ortaokuluna girdi. Yaz tatillerinde köye giderek, babasına ekin biçmede yardım ediyordu. 1964 yılında orta tahsilini Kurtuluş Lisesi’ne nakletti. Tahsilini tamamlamak için yaz tatillerinde İstanbul’da çalışıyordu. 1969 yılında girdiği Ankara Hukuk Fakültesinde öğrenciyken, bütün hayatını devrimci uğraşa adadı.

Bir köylü arkadaşın yazdığı “Köye Gelen İki Devrimci” ismindeki öyküden: “Zeytin çırpmasında, toplanmasında, toplanan zeytinin kümeye taşınmasında zeytinliğin içindeki yaban ağaçlarının köklenip temizlenmesinde bize yardım ettiler. Birinci geldiklerinde bu işlerde biraz acemilik ettiler. Özellikle zeytin çırpmasında. Lakin o işi yapmak için yani öğrenmek için canla başla çalışırlardı.”

YÜCEL ÖZBEK DİSİPLİNLİ VE ÇALIŞKAN

Yücel Özbek Erzurum’dan İstanbul’a göç eden işçi bir ailenin çocuğuydu. İstanbul Üniversitesi öğrencisiyken, TİP, Dev-Genç ve DÖB (Devrimci Öğrenci Birliği) üyesiydi. Başka şehitler üzere, hem öğrenci çabasında hem de emekçi ve köylü gayretinde etkin olarak çalıştı. 12 Mart 1971’den sonra zımnî çalışma içindeyken Vatan Partisi’ne (o zamanki ismiyle TİİKP) üye oldu. En sıkıntı misyonları üstlendi. Yücel Özbek, İstanbul Üniversitesi’nde öğrenci olduğu sıralarda gayrete katıldı. Fakir bir ailedendi ve hayatını çalışarak kazanırdı. Öğrenci ve personel – köylü gayretinde faal olarak çalıştı, mevki sahibi olmak diye bir problemi yoktu.

GÜROL İLBAN ÖĞRETMEN HAREKETİNİN LİDERİ

1948 doğumlu Gürol İlban, Selçuk Eğitim Enstitüsü’ndeyken Devrimci Gençlik Derneği üyesiydi. Yalnız gençlik uğraşında değil, işçi halk içinde de çalıştı. Okulu bitirdikten sonra, Çorum Lisesi edebiyat öğretmenliğine atandı. Öğretmenler Sendikası’nda uğraşını sürdürdü. 12 Mart’tan sonra tutuklandı, on ay Mamak Cezaevi’nde yattı…

Bir öğretmen arkadaşı: “Gürol, Savaştepe İlköğretmen Okulu’nu bitirdikten sonra, Konya Eğitim Enstitüsü Türkçe Kısmına girdi. Okul içindeki ve dışındaki tüm devrimci aksiyonlara katıldı. 1967-68 yılındaki boykotta kıymetli misyonlar yüklendi. Gürol, Konya Belediyesi Otobüs İşletmesi çalışanlarının düzenlediği grevde emekçiler ortasında çalıştı. Çalışanları destekleyen Eğitim Enstitüsü öğrencilerinin düzenlediği mitingde vazife aldı. Konya’daki gericilerin ilerici bir aydın olan savcı Doğan Öz’e yönelen hücumlarını protesto etmek için düzenlenen yürüyüş ve mitingde vazife aldı. Konya köylerinde yapılan devrimci çalışmaların çabucak hepsine katıldı.”