28 Nisan 2025

Bakanlık açıkladı… Reklamlara ceza yağdı

#image_title

Reklam Kurulu, mevzuata terslik tespit ettiği reklamlar için 183 belgeye 30,2 milyon lira idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdı.

Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamada, Şuranın 14 Şubat’taki toplantısında karara bağladığı 205 belgeden 183’ünün mevzuata muhalif bulunduğu, bir evrak hakkında da tedbiren durdurma kararı verildiği belirtildi.

Açıklamada, kelam konusu 183 belgede durdurma cezasının yanı sıra toplam 30,2 milyon lira idari para cezası, ayrıyeten bu belgelerden 37’sinde tüketici mağduriyetlerinin önlenmesi için erişim mahzuru uygulanmasının kararlaştırıldığı tabir edildi.

Toplantıda tüketicilerin ekonomik tercih ve menfaatlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamaları, tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini etkileyecek tüketici yorumları, internet sitesi dizaynları ve finansal reklamlara ait bahislerin ele alındığı bilgisine yer verilen açıklamada, tüketicilerin satın aldıkları mal yahut hizmetlere ait olarak deneyimlerini yansıttıkları yorum ve derecelendirme uygulamalarının, bilhassa bu alanlara ulaşmanın kolay olduğu internet üzerinden gerçekleştirilen alışverişlerde, öteki tüketicilerin tercihlerini ve satın alma kararlarını etkileyen en kıymetli kriterlerden biri durumuna geldiğine işaret edildi.

ALDATICI VE KAYNAĞI DOĞRULANMAMIŞ YORUMLARA İNCELEME

Açıklamada, bu çerçevede internet sitelerindeki yorum ve derecelendirme uygulamalarının manipüle edilmesiyle yorum alanlarında düzmece ve aldatıcı yahut doğruluğu kanıtlanamayacak yorumlara yer verilmesinin önüne geçilmesi hedefiyle, yayınlanan yorumların ve derecelendirme uygulamalarının o mal yahut hizmeti satın alan tüketiciler tarafından yapılması tarafında ticari uygulamada bulunanlara doğrulama yükümlülüğünün getirildiği bildirildi.

Bu kapsamda Reklam Kurulunca gündeme alınan bir incelemede, firmanın “Tesis Yorumları” başlığı altındaki yorum ve puanlamaların, ilgili mal yahut hizmeti satın alanlarca yapıldığına ait doğrulama yapma yükümlülüğü yerine getirilmeden “Google” sistemleri üzerinden edinilen yorumlar temel alınarak yayınlandığı tespit edildiği tabir edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

“Google sistemi üzerinden tesiste konaklamamış yahut bu tesislerden rastgele bir hizmet almayan kullanıcıların da yorum yapabilmesi ve tesisten hizmet aldığını tez eden kullanıcıların ise bu hizmetleri aldığının kanıtlanamaması nedeniyle doğrulama ve ispat yükümlülüğünün karşılanmasının mümkün olmaması nedeniyle, Google, blog sayfaları üzere nitelikte salt kullanıcıların tecrübelerini yansıttıkları platformlar üzerinden yayınlanan yorumların, mal ve hizmet satışında bulunan internet sitelerinde, bahse ait ikazlara yer verilip verilmemesine bakılmaksızın, yayınlanmasının bir haksız ticari uygulama olduğu kıymetlendirilerek, durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar vermiştir.”

KARANLIK TİCARİ DİZAYNLAR DA DENETLENİYOR

Karanlık ticari dizaynlara ait bilgilerin de yer aldığı açıklamada, bu dizaynların çoğunlukla çevrim içi kullanıcı orta yüzlerinde bulunan ve tüketicilerin rasyonel karar almalarını engelleyecek biçimde mal yahut hizmete ait ekonomik davranış biçimini değerli ölçüde bozacak seçimler yapmaya yönlendiren uygulamalar olduğu belirtildi.

Reklam Kurulunca resen başlatılan incelemeler doğrultusunda karanlık ticari dizaynlar kullanarak tüketicileri yanıltan firmalar hakkında idari yaptırımların uygulandığına dikkat çekilen açıklamada, “Kurulun bu ayki toplantısında da abonelik hizmetleri kapsamında iptal hakkının kullanımı konusunda, tüketicilerin iradesini olumsuz istikamette etkileyecek biçimde hazırlanan orta yüz dizaynlarının kullanılması suretiyle tüketicileri yanılttığı tespit edilen firmalar hakkında durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.” sözleri kullanıldı.

FİNANSAL HİZMET REKLAMLARI

Açıklamada, Reklam Şurasının finansal tüketici süreçlerine ait olarak bankalar nezdinde yaptığı kontrollerde, tüketicilere sunulan finansal hizmet kampanyalarında ana vaadin istisnalarına ait tüketicilerin bilgilendirilmediği ve genel bir kampanya olmasına rağmen müşteri olmayan tüketicilere “özel” olarak sunuluyormuş izlenimi oluşturulduğu tespit edilen aldatıcı reklamlar hakkında durdurma cezasının yanı sıra idari para cezası uygulanmasını kararlaştırdığı bilgisi de paylaşıldı.