26 Nisan 2025

Avrupa nereye sürükleniyor… Trump’ın son oyuncağı: ABD’nin ‘kullanışlı aptalları’

#image_title

İtalyan muharrir Paolo Mossetti, Trump’ın global sistemi yine şekillendirme eforlarını ve Avrupa’nın bu süreçteki rolünü kıymetlendirdi. ABD’nin emperyalist vizyonu ve Avrupa’nın giderek Washington’un stratejik oyuncağına dönüşme tehlikesini de masaya yatırdı.

Paolo Mossetti, Wired, Esquire ve Le Grand Continent üzere mecmualar için iktisat, siyaset ve habercilik alanlarında çalışan bir müellif ve gazeteci. İtalyan Vilayet Tascabile kültür ve siyaset portalında yayımlanan makalesinde, Trump’ın ciddiye alınması gerektiğini ve Avrupa’nın da tehlikede olduğu yeni bir sistem kurulduğunu belirtti. Avrupa Birliği’nin tüm kıymetlerinin Trump’ın inşa ettiği yeni dünya düzensizliği içinde eridiğini vurguladı.

Mossetti’nin makalesi özetle şöyle:

TRUMP’IN DEDİKLERİNİ LİBERALLER BİLE ANLAMADI

Küresel insan hakları sanayisi büyük ölçüde ABD’nin tek kutuplu periyodunun bir eseriydi. Global hegemonyanın, çok taraflılığın ve kurallara dayalı tertibin garantörü olacağı fikri hakimdi. Fakat Trump 2.0, en optimist liberallerin bile tam olarak kavrayamadığı yeni bir evreye geçildiğini gösteriyor. Sovyetler Birliği’nin dağılmasının akabinde bireylere dayalı kozmopolit bir paradigma kurulabileceği yanılsaması, ulusal çıkarlara dayalı sert bir gerçekçilikle yok ediliyor.

“BATI’YI YİNE DÜZENLEYECEĞİM”

Trump, dış siyaset seviyesinde Batı’yı yine düzenleyen emperyal bir vizyona sahip “Büyük Amerika” projesini öneriyor. Demokrasi ve insan haklarını destekleyen ana akım liberal ve neo-muhafazakar müdahaleci siyasetlerin terk edilmesi gerektiğini savunuyor. Birebir vakitte, ABD’nin müttefikleri üzerindeki bağlarını kısaltarak, ideoloji ve özel şirketlerin uyumu sayesinde büyük güçler ortasındaki uğraşta daha kompakt ve denetim edilebilir bir blok oluşturmayı hedefliyor.

AVRUPA, WASHINGTON’UN STRATEJİK OYUNCAĞI MI OLACAK

Trumpçılık iki ögesi bir ortaya getiriyor: Kültürel olarak muhafazakar bir seçmen tabanı ve
Avrupa’nın askeri harcamalara daha fazla dahil edilmesi.

ABD idaresi, 2016’dan bu yana Trump’ı desteklemeyi tercih etti. Bu durum, Elon Musk ve Trump’ın Avrupa’daki çok sağcı hareketlere verdiği dayanakla birleşiyor. Gaye, Silikon Vadisi’nin pazarını genişletmek ve Avrupa’daki teknoloji devlerini ABD’nin stratejik çıkarlarına hizmet eden oyunculara dönüştürmek.

AVRUPA’NIN HÜKÜMRANLARI TRUMP GERÇEĞİNİ ANLAMADI

Beyaz Saray, Brüksel’deki hâkim sınıfı NATO’nun zayıf noktası olarak görüyor. Almanya’nın sanayisizleşmesi ve Avrupa’nın bütçe kısıtlamaları, kıtanın ekonomik ve askeri zayıflığını gözler önüne seriyor. Trump, bu kırılganlıkları Avrupa’nın altyapı ve teknolojik yatırımlarını denetim altına almak için kullanmayı planlıyor. Maastricht kriterlerinin müsaade verdiği ortak harcama varsa, bu harcamanın büyük ihtimalle ABD’den yapılacağını öngörüyor.

AVRUPA, ABD’NİN KOLONİSİ Mİ OLACAK?

Avrupa’daki milliyetçi sağ hareketler, Trump’ın emperyal stratejisi için Truva atı üzere hareket ediyor. Siyaset bilimci Gilles Gressani, Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünün Avrupa’daki sağcı önderleri ABD’nin “kullanışlı aptallarına” çevirebileceğini belirtiyor. Almanya’daki AfD lideri Alice Weidel ve Fransa’daki Marine Le Pen üzere isimler, jeopolitik olarak bağımsız bir vizyon oluşturmak yerine Trump’ın konumlarına adapte oluyorlar.

TRUMP METODU “LEBENSRAUM”: UKRAYNA PARÇALANACAK

Trump, ABD’nin genişlemesini, Alman Lebensraum anlayışıyla kıyaslanabilecek bir emperyal vizyonla ilişkilendiriyor. Büyük olasılıkla Ukrayna’nın parçalanması ve Avrupa haritasının tekrar çizilmesi süreci, Rusya ve ABD ortasında öteki Batılı ülkelerin dahil olmadığı müzakerelerle şekillenecek.

AVRUPA EMPERYAL PROJENİN ÖNÜNDE ENGEL

Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra liberal aktivizm, tek tek cumhuriyetleri Batı’nın zihinsel haritasına yerleştirmek için büyük gayret sarf etti. Fakat günümüzde NATO’nun tabiatı bilakis dönmüş durumda. Avrupa, ABD’nin baskın olduğu, daha asimetrik ve zorlayıcı bir ittifaka sürükleniyor. Bu süreç, AB’nin emperyal bir projeye mani olarak görülmesine ve hasebiyle daha da zayıflatılmasına neden olabilir.

TRUMP, AVRUPA SOLUNDAN DAHA GERÇEKÇİ Mİ?

Avrupa’nın kendi içindeki çelişkileri, siyasi gerçeklikle dini bir vizyon ortasındaki çatışmadan kaynaklanıyor. Mossetti, Trump’ın açıklamalarının küçümsenmemesi gerektiğini ve bugün Avrupa solunun “Avrupa Birleşik Devletleri” hayalinden çok daha gerçekçi bir görünüm sunduğunu belirtiyor.

GAZZE VE GRÖNLAND AÇIKLAMALARI: MİLLETLERARASI HUKUKUN ÇÖKÜŞÜ

Trump’ın Büyük Amerika ve Gazze konusundaki açıklamaları, milletlerarası hukukun ne olduğu ve ne olmadığı konusunda acı bir ders niteliğinde. ABD, Netanyahu’nun akınlarını memleketler arası ceza mahkemesinin itirazlarını hiçe sayarak desteklemeye devam ediyor.

NATO’CULUK BİTTİ, AVRUPA’NIN GÜCÜ KALMADI

Bir vakitler Atlantikçilik içinde farklı görüşlerin tartışıldığı Avrupa’da, bugün emsal bir tartışma dahi yok. Şayet Trump siyasetlerini hayata geçirirse, Avrupa’nın kendi geleceğini belirleyebilecek bir siyasi gücü, hatta fikir gücü bile kalmayacak.

AVRUPA ÖZERKLİK İSTİYORSA, DÜŞMANINI TANIMALI

Avrupa’nın Trump’ın ABD’sini “düşman bir ülke” olarak değerlendirebilecek entelektüel ve siyasi kapasiteye sahip olması gerektiğini belirten Mossetti, bunun bugün önemli biçimde eksik olduğunu vurguluyor.