Kürsüye çıktı ve Tebrizlilerin çok sevdiği bir şairden şu dizeleri okudu:
Haydar Baba, yiğit emek yitirmez, Ömür geçer, esef yara kapatmaz, Nāmert olan ömrü tamamlayamaz, Biz de vallahi unutmayız sizleri, Göremesek helāl edin bizleri.
Haydar Baba, mert oğullar doğur, Nāmertlerin burunlarını sürt, Gediklerde kurtları tut, boğ, Koy kuzular sere serpe otlasın, Koyunların kuyruklarını katlasın.
PEZEŞKİYAN’A UYARI
Şiir bitince bir protokol yetkilisi, Cumhurbaşkanı’nın konuştuğu kürsüye kadar geldi ve bir not bıraktı. Notta “Efendim Türkçe okudunuz anlamamış olabilirler, lütfen Farsça okuyunuz” yazıyordu.
Pezeşkiyan bu uyarıyı, “İki Türkçe şiir okumanın sakıncası olmaz” diyerek karşıladı. Bunu söylerken yüzünde hem gülümseme hem de “Ben ne yaptığımı biliyorum” bakışı vardı. Salondakiler daima birlikte Cumhurbaşkanı’nı alkışladı.
TÜRK ATASÖZÜ
Bu olay geçen 17 Şubat’ta yaşandı. Ortadan birkaç gün geçti. Pezeşkiyan bu defa Tahran’da bir etkinlikteydi, tekrar Türkçe konuştu. Unutulmaya yüz tutmuş şu Türk atasözünü kullandı: ‘Geçme namert köprüsünden bırak alsın sel seni. Yatma tilki gölgesinde bırak yesin aslan seni’. Ne demek istediğini şöyle tabir etti: “…Yani onur ve özgürlük. Şayet insan tilkinin gölgesinde de uyusa sel insanı alıp götürse de namertlerin gölgesinde durulmaz. Tehditlerle bizi her şeyi yapmaya zorlayabileceklerini düşünüyorlar. Biz insanız ve saygılı bir biçimde konuşacağız lakin baskıya boyun eğmeyeceğiz.” Bu iletinin gayesi görüldüğü üzere direkt ABD’ydi. Nükleer silah baskılarına köşeli bir karşılıktı.
TÜRKÇE SESLENİŞTEN NE ANLAMALIYIZ
Bir İran başkanının ABD’ye, Türkçe meydan okuması elbette çok kıymetli… Kendisinin de bir İran Türkü olmasının ötesinde, Cumhurbaşkanı olarak resmi lisan dışında Türkçeyi tercih etmesi, farklı bir mana taşıyor. Haydi diyelim, Tebriz kültür haftasında, ırktaşlarını şad etmek için bu lisanı tercih etti. Lakin ABD’ye Türkçe seslenmek, sadece kendi coğrafyasındakilere dönük değil, kendi hududunun dışındakilere de yönelik bir bildiri, bir davet içeriyor.
İFADELERE DİKKAT
Dikkat ederseniz İran lideri, kullandığı Türkçe şiirlerde ve atasözlerinde “Mertlik, cüret, onurlu olmayı” yücelten tabirleri tercih ediyor.
Emperyalizmin her türlü hilesine karşı, bir nevi “savaşacaksak mertçe savaşalım” diyor.
Peki bölgemizde emperyalizmle ve siyonizmle çabada eden İran; ABD ve İsrail tarafından ateş çemberine alınan hem Türkiye, hem Irak hem Suriye ile bir cephe arkadaşı olmuyor mu?
ABD ve İsrail’in namertliğine, ortak bir savunma çizgisi mertçe ülkesini savunanların bir vazifesi değil mi?
NİFAK FAALİYETİ
Türkiye’deki birtakım kişi ve kurumlara nazaran değil…Daha açık konuşalım, Pezeşkiyan çıksa ve dese ki “ABD ve PKK’ya karşı, Türkiye’ye elimdeki silahları vereceğim” Bizim Anadolu Ajansı, Yeni Şafak ve SETA üzere kurumlar yeniden bir kulp bulur…İran’a güvenilmemesi üzerine tezler ve tahlilleri dolaplarından çıkarıverirler.
İKTİDAR MEDYASININ ROLÜ
Baksanıza Yeni Şafak, 2 buçuk yıl evvelki bir haberi, eski Cumhurbaşkanı Reisi’nin eşinin konuşmalarını biraz da değiştirerek nasıl da yeni üzere servis etti: “Türkler İran’ın tarihten gelen bir düşmanıdır”
Suriye’de Esad’ın devrilmesi sonrası ortaya çıkan yeni konjonktür, Ankara-Tahran ortasına nifak sokmak isteyenlere, maalesef elverişli bir ortam hazırladı…
Peki, bölgesel stratejilerde uzun vadeli çıkarlara bakmak gerekmez mi?
REFERANDUM MACERASI
Hatırlayalım, 2017 Eylül’ünde Mesut Barzani, gerisine İsrail’i alarak bir maceraya kalkıştı. Kelamım ona artık bağımsızlık ilan etmesinin vakti gelmişti. Bir referandumla oldu bittiye, “Kürtlere devlet kurduran lider” olmaya soyundu. Türkiye’nin masaya vurması, Barzani’yi korkutmadı… PKK da dağ takımını bölgeye sevk ederek Barzani’ye yardıma koştu.
ÜÇ ÜLKENİN DAYANIŞMASI
Bunun üzerine Türkiye, İran ve Irak baş başa verdi. Türkiye kuzeyden hazırlıklarını yaptı, hududa askeri güçlerini yığdı. Irak Genelkurmayı da harekete geçti…Barzani’ye “derhal Kerkük’ü boşalt” diye tehditte bulundu. Peşmerge ve PKK bu sırada kentte yeni savaş mevzileri kuruyordu. Tam o basamakta Kudüs Gücü Kumandanı Kasım Süleymani sahneye çıktı ve Haşdi Şabi kuvvetleri Kerkük’te çatışmaya başladı. Barzani’ye karşı Haşdi Şabi’nin Türkmen kolunu harekete geçiren de Kasım Süleymani ile birlikte birebir otomobil öldürülen El Mühendisi’ydi. Türkiye – Irak hudut kapısında da Türk askeri ile Irak askeri kucaklaşmış, ortak harekat buyruğu için hazır bekliyordu.
BARZANİ’NİN HEZİMETİ
Bu macera, PKK’nın silahlarını atıp kaçması ve Barzani’nin bölgesel idare başkanlığından istifa etmesiyle sonuçlandı. Barzani, kendilerini yalnız bıraktıklarını düşündüğü ABD’ye ateş püskürüyordu.
Bu olay, başlı başına bölgede ABD-İsrail planlarını bölge ülkelerinin işbirliğiyle nasıl engellenebileceğinin somut bir örneği.
MEZHEPSEL KAŞIMA
Şunu uygun görmemiz gerekiyor: Emperyalizmin ve siyonizmin, bu vakte kadar bölge ülkeleri ortasındaki etnik ve mezhepsel ayrılıklara oynadı… Buraların kaşınmasıyla çıkan gürültü patırtı, en çok onların işine geliyor.
Hazır Türk kültüründen gelen ve kritik iletilerini dünyaya Türkçe veren bir önder varken, Ankara’nın bu potansiyeli yeterli değerlendirmesi gerekmez mi…
Tarihten bir anekdotla yazımızı sonlandıralım.
EYLİYA ÇELEBİ’NİN TEBRİZ ZİYARETİ
Tebriz, orta çağda İslam dünyasının en varlıklı ticaret kentlerinden biriydi. Nüfusu Türktü. İpek yolundaki kente Karadenizden ve Kafkaslardan gelen mallar gelir ve buradan güneye inerdi…Evliya Çelebi, Tebriz’e hayran kaldı. Nakkaşları, ressamları, kuyumcuları, terzileri, bağları, mesireleri eşsizdi. İpek kumaş denilince Tebriz kumaşı tekti… Kentte kendisine hayran bıraktıran eserler yükselirdi. Fakat tekrar de kentin daha evvelki ihtişamı yoktu… Zelzeleler kadar Osmanlı-Safevi savaşları da kente ziyan vermişti.
NE DERSİ ÇIKARALIM?
Kıssadan pay, Osmanlı Müslüman bir Türk devleti idi, İran’daki öbür Müslüman Türk devleti Safevilerdi. Değerli farkları mezhepleriydi. İkisi uzun mühlet savaştı lakin bu kimseye yaramadı. Olan güzelim Tebriz’e oldu.
İki ülkenin bahtına barış ve kardeşlik yazılmış. Fırsatları uygun değerlendirelim.
Osman Erbil
More Stories
Boğaziçi Üniversitesi rektöründen akademisyenlere ‘boykot’ uyarısı
Kayyum atanan Şişli belediyesi açıkladı: Kent Lokantası açılıyor
Aydilge son durumu paylaştı